Terug naar blogs

Hoe herken je een complex probleem?

In dit artikel bespreken we het verschil tussen ingewikkelde- en complexe problemen. Omdat het op dit snijvlak eenvoudig is om een aanpak te kiezen die niet goed werkt. Hoe onderscheid je ingewikkeld en complex? Lees het in deze blog.

Ingewikkeld en complex

Bij een ingewikkeld vraagstuk is iedereen het erover eens dat ‘het’ gewoon goed geregeld moet worden. De meeste mensen interesseert het niet hoe. Het gaat over oorzaak en gevolg en ingrijpen is te rechtvaardigen.

Complexe vraagstukken zijn moeilijker te bevatten. Ze zijn uniek en er spelen verschillende oorzaken. Oorzaken die onderling afhankelijk zijn en met elkaar verbonden. Meestal spelen ze op verschillende podia tegelijk en er zijn veel verschillende spelers betrokken.
Bij een complex vraagstuk is ingrijpen veel minder logisch. Wie dat doet triggert gelijk felle reacties, impliciet of expliciet. In plaats van de aangedragen oplossing omarmen, polariseert het en nemen tegenstellingen tussen- voor en tegenstanders direct toe.

De inhoud van het vraagstuk maakt niet echt uit. De dynamiek is in essentie hetzelfde.

De verkeerde aanpak in de praktijk?

Veel problemen in onze dagelijkse praktijk hebben kenmerken van een complex probleem en gedragen zich ongestructureerd. Je merkt doorgaans vrij snel of je zo’n probleem met het juiste gereedschap te lijf gaat. Is dit niet zo, dan ervaar je signalen dat doorgaan en vooruitgang boeken steeds moeizamer wordt. Het wordt frustrerend en slurpt energie. Voor jezelf, maar ook voor de mensen om je heen. Hou je vol dan zullen mensen afhaken of sabotage gedrag gaan vertonen.

Eenvoudige of snelle oplossing bestaat niet

Nu weet je hoe je een complex probleem herkend. Maar hoe nu verder? De eerste stap is acceptatie. Aanvaarden dat een dergelijk probleem geen eenvoudige of standaard oplossing kent. Er bestaat namelijk geen beste manier om ze aan te pakken.

Experimenteren complex vraagstuk
Inzicht in behoeftes van mensen kan nieuwe perspectieven en aanknopingspunten geven

Wat het vraagt is een combinatie van denken en doen, van ontwerpen en implementeren. Een aanpak die toeziet op een meervoudige veranderaanpak en experimenteren werkt hierbij ondersteunend. Het verklaart ook de gestaagde opkomst van meer iteratieve aanpakken, zoals agile, lean startup en Design Thinking met al haar varianten.
Om op deze manier systematisch en al doende te leren, met korte feedback loops en ondersteund met de kenmerkende lerende denkwijze. 

Leidt elke stap binnen de kortste keren tot discussie, welke kant je ook opgaat? In de volgende blog deel ik 7 tips waar je direct mee aan de slag kunt.

Heb je ook een interessant vraagstuk?

Ontdek dan snel wat we voor je kunnen betekenen.

Contact Over ons